شمال کشور ایران با مناظری بکر و طبیعتی زیبا، یکی از مناطق پرطرفدار برای گردشگران است. علاوه بر زیبایی‌های طبیعی، این منطقه با سوغاتی‌های خوشمزه‌اش نیز شناخته می‌شود. سوغات خوراکی شمال به ویژه شیرینی‌ها، مرباها، ترشی‌ها، محصولات کشاورزی و خوراکی‌های دریایی، طعمی خاص دارند که هر کسی را مجذوب خود می‌کند. در ادامه به معرفی برخی از این سوغات خوشمزه و پرطرفدار می‌پردازیم.
یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین شیرینی‌های شمالی، سوهان کنجدی است که در بیشتر مناطق شمالی به نام «پشت زیک» شناخته می‌شود. این شیرینی خوشمزه از ترکیب شکر، کنجد، عسل، گردو، کره، زعفران و هل تهیه می‌شود و طعمی بی‌نظیر و بافتی شگفت‌انگیز دارد. سوهان کنجدی به عنوان یکی از سوغات ویژه شمال به شمار می‌رود که در مهمانی‌ها و مراسم‌های مختلف به‌ویژه در ایام عید نوروز، طرفداران زیادی دارد.
آغوزنون یکی دیگر از شیرینی‌های خوشمزه و مقوی شمال است که از گردو و کنجد تهیه می‌شود. این شیرینی که ظاهری شبیه به نان‌های محلی دارد، علاوه بر طعم دلپذیرش، خواص زیادی نیز دارد. آغوزنون به‌ویژه برای کودکان مفید است چرا که سرشار از فسفر، کلسیم و آهن است. این شیرینی به دلیل مقوی بودن، در ایام مختلف به‌ویژه شب یلدا و عید نوروز محبوبیت زیادی دارد و سفره‌های شمالی را رنگین‌تر می‌کند.
رشته به رشته یکی از شیرینی‌های خوشمزه شمال است که به دلیل طعم شیرین و بافت نرم و لطیف خود، محبوبیت زیادی دارد. این شیرینی که شبیه به پشمک است اما ضخیم‌تر می‌باشد، از ترکیب گردو، آرد برنج، روغن، پودر قند و هل تهیه می‌شود. شیرینی رشته به رشته معمولاً به عنوان دسر یا تنقلات در مهمانی‌ها و جشن‌ها مصرف می‌شود.
کماج یکی دیگر از شیرینی‌های محبوب شمال است که با طعم و بافتی منحصر به فرد از کلوچه متمایز می‌شود. این شیرینی خوشمزه از ترکیب آرد برنج، زعفران ناب، تخم مرغ تازه، وانیل خالص، زردچوبه، گلاب ناب و شکر تهیه می‌شود. کماج با عطر و طعمی بی‌نظیر، به عنوان یکی از سوغاتی‌های محبوب شمالی در بسیاری از مناطق این خطه تهیه و مصرف می‌شود.
نان ییلاقی یا نان کوهی یکی از نان‌های شیرین و خوشمزه شمال است که در ماه رمضان به عنوان یکی از محبوب‌ترین شیرینی‌های سنتی در سفره‌ها دیده می‌شود. این نان که طعم شیرمالی دارد، یادآور ییلاقات سرسبز شمال است و در کنار چای یا نوشیدنی‌های دیگر سرو می‌شود. نان کوهی به عنوان یکی از سوغات لذیذ شمال، در کنار سایر شیرینی‌ها و خوراکی‌ها، سفره‌های شمالی را زیباتر و رنگین‌تر می‌کند.
کلوچه و کوکی‌های شمالی با عطر و طعمی خاص و دلپذیر در این منطقه تهیه می‌شوند. ترکیب تخم‌مرغ، شیر، شکر، کره و آرد در این شیرینی‌ها، طعمی بی‌نظیر به آن‌ها بخشیده است. داخل این کلوچه‌ها و کوکی‌ها معمولاً از ترکیب کنجد، گردو، شکر و زرده تخم‌مرغ استفاده می‌شود. این شیرینی‌های خوشمزه که بافتی نرم و طعمی شیرین دارند، از محبوب‌ترین سوغاتی‌های شمال هستند.
قماق یکی از شیرینی‌های سنتی مازندران است که در بسیاری از مناطق شمالی ایران تهیه می‌شود. این شیرینی که به‌ویژه برای کسانی که به دنبال یک شیرینی سالم‌تر هستند، پیشنهاد می‌شود، دارای طعمی خاص و کم‌کالری است. قماق مازندران به دلیل خواص درمانی‌اش، به عنوان یک انتخاب مناسب برای هدیه به عزیزان شناخته می‌شود.
عسل کوهی شمال که به عنوان «طلای زرد» شناخته می‌شود، یکی دیگر از سوغاتی‌های پرطرفدار این منطقه است. این عسل خوشمزه و طبیعی، علاوه بر طعم لذیذش، خواص درمانی بسیاری نیز دارد. عسل کوهی سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و به عنوان یک مکمل غذایی طبیعی، انرژی مورد نیاز برای روز را تأمین می‌کند.
شربت‌ها و مرباهای شمالی که از عرقیجات و میوه‌های طبیعی تهیه می‌شوند، کیفیتی بی‌نظیر دارند. یکی از محبوب‌ترین مرباهای این خطه، مربای بهارنارنج است که طعمی خوشمزه و عطر دلپذیری دارد. این مربا به عنوان یکی از سوغاتی‌های خاص شمال، می‌تواند بهترین هدیه برای عزیزان شما باشد.
ترشی‌ها و لواشک‌های شمالی با طعمی متمایز و با استفاده از میوه‌های تازه و طبیعی تهیه می‌شوند. لواشک‌های خوشمزه و ترشی‌های متنوع از جمله بادمجان، سیر، لیته و مرکبات از سوغاتی‌های محبوب این منطقه هستند که می‌توانید از شمال به خانه بیاورید. این محصولات به دلیل طعم متفاوتشان، مورد استقبال زیادی قرار می‌گیرند.
شمال ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود و نزدیکی به دریای خزر، دارای غذاهای دریایی بسیار خوشمزه‌ای است. ماهی‌های سفید، اردک ماهی، سالمون و کیلکا از جمله ماهی‌های خوش طعم این منطقه هستند که به عنوان سوغات شمال به گردشگران عرضه می‌شوند. علاوه بر ماهی، خاویار شمال نیز به عنوان یکی از گرانبها‌ترین و باکیفیت‌ترین محصولات این خطه شناخته می‌شود. این محصولات دریایی، از بهترین سوغات شمال محسوب می‌شوند.
شمال ایران با آب و هوای مرطوب و خاک حاصلخیز، محل تولید محصولات کشاورزی با کیفیت است. زیتون و برنج از جمله محصولات کشاورزی مشهور این منطقه هستند. زیتون پرورده مازندرانی به طعم خاص و منحصر به فرد خود شهرت دارد و برنج‌های شمالی نیز به دلیل طعم و عطر بی‌نظیرشان معروف هستند.
چای لاهیجان، که به عنوان پایتخت چای ایران شناخته می‌شود، از مرغوب‌ترین و خوش‌طعم‌ترین چای‌های کشور است. این چای با رنگ و طعمی دل‌انگیز، تجربه‌ای بی‌نظیر از نوشیدن چای را برای شما به ارمغان می‌آورد. چای‌های بهاره لاهیجان که در باغات سرسبز این شهر تولید می‌شوند، بسیار پرطرفدار هستند و به عنوان یکی از بهترین سوغاتی‌های شمالی، همواره در دل چای‌خورهای ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارند.
سوغات خوراکی شمال، با طعمی خاص و بی‌نظیر، بهترین انتخاب برای خرید به عنوان هدیه یا سوغات از این خطه زیبا و پر از سنت‌های خوشمزه است.
در نتیجه، سوغات خوراکی شمال ایران نه تنها نمایانگر طعم‌ها و مزه‌های منحصر به فرد این منطقه است بلکه به عنوان نشانه‌ای از فرهنگ و تاریخ غنی این نواحی نیز شناخته می‌شود. شیرینی‌ها و دسرهای سنتی همچون سوهان کنجدی، آغوزنون، رشته به رشته، کماج و نان ییلاقی هر کدام به نوعی یک یادگاری از رسومات و آداب قدیمی شمالی‌ها به شمار می‌روند که در کنار طعم لذیذشان، خاطرات خوشی از سفر به این دیار سبز و پرطراوت برای گردشگران به ارمغان می‌آورند. همچنین، محصولات طبیعی و درمانی مانند عسل کوهی، انواع شربت‌ها و مرباها، ترشی‌ها، لواشک‌ها و ماهی‌های تازه از جمله مواردی هستند که می‌توانند سفره‌ها را رنگین‌تر کرده و به آن طعم‌های خوش و خاصی بیفزایند.
